Stórfengleg fyrirsögn og bráðfyndin leiðrétting

Í gær mátti sjá í Morgunblaðinu hreint út sagt kostulega og tvíræða fyrirsögn - "Enn einn í formannsslag" að mig minnir. Í dag á bls. 9 leiðréttir Mogginn síðan viðkomandi frétt og hef ég sjaldan skemmt mér eins mikið yfir lestri dagblaðs, allavega undanfarið, í öllum hremmingunum.

Líkingamálið í ofangreindri fyrirsögn er auðvitað hárbeitt. Í fréttinni var sagt frá því að ekki hefðu enn aðrir en Bjarni Benediktsson tilkynnt um framboð í formannsembættið hjá Sjálfstæðisflokknum. Orðalagið á fyrirsögninni er lúmskt: Vísar ekki bara til þess að enn sé Bjarni einn um hituna, heldur vísar hún líka til tengsla Bjarna við fyrirtækið N1 - að fulltrúi olíufyrirtækisins sé í framboði.

En leiðréttingin í dag eyðileggur fréttina og þar með fyrirsögnina. Þar er greint frá því, sem farið hefur framhjá blaðamanni Moggans, að Bjarni er ekki einn um að hafa tilkynnt framboð. Maður að nafni Jóhannes Birgir Jensson hefur líka tilkynnt framboð. Hver í ósköpunum er það? Von að spurt sé.

Þetta segir Wikipedia: "Jóhannes Birgir Jensson (fæddur 14. ágúst 1975) er íslenskur tölvunarfræðingur sem hefur beitt sér fyrir aukningu íslensks efnis á Project Gutenberg og haft umsjón með fjölmörgum ritum sem hafa birst þar eða eru í vinnslu hjá Distributed Proofreaders. Hann er jafnframt annar tveggja stofnenda World Football Organization, samtaka sem hafa byggt upp gagnagrunn yfir knattspyrnu um heim allan. World Football Organization er skráð bæði í Michigan í Bandaríkjunum og á Íslandi".

Þegar Jóhannes tilkynnti framboð sagði hann meðal annars: "Orðstír Íslands er nú í molum erlendis, ákvarðanir sem formaðurinn kom að vega þar þungt, handvöldum mönnum voru látnir bankarnir í té fyrir lítið fé og því næst var almenningur gerður að ábyrgðarmanni þeirra einkaaðila sem fóru á lánafyllerí. Víxillinn er fallinn og bök Íslendinga eru nú við það að brotna".  (Sjá hér)

Það er því ljóst að það stefnir í spennandi formannskosningu.

Áfall fyrir konur!

Það eru skuggalegar lýsingar sem þeir Hilmar Ragnarsson og Þórhallur Örn Guðlaugsson, fyrrum stjórnarmenn í Tali, viðhafa um viðskiptasiðferðið í Teymi, meirihlutaeiganda símafyrirtækisins Tals. Svo virðist sem forráðamenn Teymis hafi verið að slá Íslandsmet í viðskiptasóðaskap - og eins og menn vita kalla viðskiptamenn Íslands ekki allt ömmu sína þessi misserin.

Hilmar og Þórhallur Örn hafa bara aldrei upplifað annað eins á sinni samanlögðu 50 ára viðskiptavegferð. Það vantar reyndar nánari lýsingu á þessum viðskiptasóðaskap og því verður maður bara að ímynda sér alls kyns subbugang - og verður flökurt af, því "útrásarvíkingarnir" og bankamógúlarnir hafa ekki beint verið penir í sínum vinnubrögðum, en komast samkvæmt þessu vart með tærnar þar sem Teymis-subburnar hafa hælana.

Eins og þetta sé ekki nógu slæmt þá er hitt verra, að stjórnarformaður subbunnar Teymis er kona. Æðsti stefnumótandi sóðaskaparins er kvenkyns. Í fararbroddi ósómans eru kvenleg gildi.

Þetta er áfall. Fram að þessu hef ég einlæglega trúað því að aukin framganga kvenna í stjórnmálum og viðskiptum myndi örugglega draga úr spillingu á Íslandi. Konur hljóta að vera í öngum sínum!

„Aldrei kynnst eins miklum viðskiptasóðaskap"

Einelti Baugsmiðla ríður ekki við einteyming

Það verður ekki skafið af Baugsmiðlum að einelti þeirra í garð Davíðs Oddssonar er ákaflega einbeitt og skipulögð. Nú hefur Baugsmiðillinn tímaritið Time sett Davíð á lista "yfir 25 einstaklinga sem eiga sök á fjármálakreppunni".

Hvernig dettur Baugsmiðlinum og kommúnistamálgagninu Time í hug að gera þennan óskunda? Er ritstjórn tímaritsins Time ekki búin að lesa grein Halls Hallssonar í Mogganum í dag? Hlustaði ritstjórn tímaritsins Time ekki á skeleggan málflutning Sveins Anda Sveinssonar í Kastljósinu í gær?

Er ekki hægt að koma vitinu fyrir svona siðlausa og hlutdræga blaða- og fréttamenn? Ég bara spyr!

Davíð Oddsson á vafasömum lista

Bréfritarinn Davíð

Þann 3. júní 1999 birtist í Degi opnufréttaskýringu mín um, þá landsfrægar orðnar, bréfaskriftir Davíðs Oddssonar forsætisráðherra. Nú hefur enn eitt bréfið bæst í hópinn og kannski eru þau miklu fleiri. Ég var að rifja upp þessa næstum 10 ára gamla grein mína (sem þá var vegna stutts en mergjaðs bréfs til biskups Íslands) og langar til að endurbirta hana hér.

 "Bréfið sem Davíð Oddsson skrifaði biskupi Íslands vegna smásögu Arnar Bárðar Jónssonar, fræðslustjóra Þjóðkirkjunnar, vakti mikla athygli og umræðu um stjórnunarstíl forsætisráðherra. Nú hefur Erni Bárði verið gert að stíga upp úr sæti sínu sem ritari Kristnihátíðarnefndar, en þar á forsætisráðherra sæti.

 Harka í framgöngu við þá sem Davíð Oddssyni mislíkar við af einhverjum ástæðum þykir hafa einkennt stjórnunarstíl hans allt frá því hann tók við borginni í upphafi níunda áratugarins. Má ef til vill segja að fyrsta opinbera vísbendingin hafi komið árið 1982 þegar Davíð  sagði upp ræstingarkonu úr starfi fyrir að hafa hringt til útlanda úr einkasíma á skrifstofu borgarstjórans. Á borgarstjórarárunum hvessti líka milli hans og Guðrúnar Pétursdóttur og fleiri andstæðinga ráðhúsbyggingarinnar. Frá þessum árum má einnig nefna þau viðbrögð borgarstjórans  að taka heitt og kalt vatn, rafmagn, slökkvilið og sorphirðu af Kópavogskaupstað, þegar vinstri meirihlutinn þar  ákvað árið 1989 að segja upp samningi um Fossvogsbrautina. Þetta kallaði Jónas Kristjánsson ritstjóri "ofbeldishneigðan" stjórnunarstíl.

 Smásagan dýra

 Nýjasta tilefni umræðna um stjórnunarstíl Davíðs er bréfið sem hann skrifaði biskupi Íslands vegna smásögu Arnar Bárðar Jónssonar, fræðslustjóra Þjóðkirkjunnar, en hún var birt í Lesbók Morgunblaðsins. Erni Bárði hefur verið gert að stíga upp úr sæti sínu sem ritari Kristnihátíðarnefndar, en í nefndinni á sæti forsætisráðherra sæti. Sú skýring hefur verið gefin  af Karli Sigurbjörnssyni biskupi að ástæða þessarar mannaskiptingar sé sú að "á biskupsstofu er kominn maður til starfa sem hefur umsjón með öllu sem viðkemur kristnihátíðinni," en þar á biskup við séra Bernharð Guðmundsson.

 Flestir viðmælenda blaðsins draga í efa að þetta sé allur sannleikur málsins og vísa til bréfsins sem Davíð sendi biskupi vegna fyrrnefndrar smásögu. Davíð fannst að sér vegið með sögunni og myndskreytingu hennar (sagan var lítt dulbúin gagnrýni á auðlindasölu og/eða á gagnagrunnsmál Íslenskrar erfðagreiningar) og skrifaði biskupi Íslands svohljóðandi bréf, undir bréfshaus forsætisráðuneytisins:

 "Það er athyglisvert að í kynningu á "smásögu" þar sem forsætisráðherranum er lýst sem landráðamanni (manni sem selur fjallkonuna) og landsölumanni er gefið til kynna að sendingin sé á vegum fræðslustarfs kirkjunnar. Davíð Oddsson."

 Biskup lýsti vanþóknun sinni á myndskreytingunni með smásögu Arnar Bárðar, en sagði söguna skondna og að hann gæti ekki borið ábyrgð á tómstundagamni samstarfsmanns síns. Í viðtali við fjölmiðla hefur biskup ekki viljað segja nánar frá samtölum sínum við forsætisráðherra um þetta mál.

 Óvænt og á óvart

 Örn Bárður Jónsson gaf ekki færi á sér við smíði þessarar greinar, en orðalagið sem haft er eftir honum í DV bendir til að brotthvarf hans sem ritari Kristnihátíðarnefndar hafi komið honum mjög á óvart. Hann segir: "Ég get staðfest að biskupinn tilkynnti mér á fimmtudaginn að ég væri ekki lengur ritari Kristnihátíðarnefndar en því starfi hef ég gegnt undanfarin ár."

 Orðalagið bendir til þess að tilkynning biskups hafi verið án fyrirvara og því komið Erni Bárði á óvart. Um leið liggur fyrir að Bernharður er ekki nýr í þeim verkefnum sem hann nú sinnir og því rökréttara að þessi breyting hefði komið löngu fyrr en nú, ef hún stóð til á annað borð.

 Karl biskup lýsir því yfir í DV að Erni hafi ekki verið vikið úr þessu starfi, heldur hafi hann vikið fyrir Bernharði á eðlilegan hátt. Séra Geir Waage er á sama máli. "Ég tek fullt mark á þeim orðum biskups að með þessu hafi hann verið að skapa séra Bernharði verkefni. Þetta er augljóst og ég sé engin tengsli milli þessarar breytingar og þessa smásögumáls," segir séra Geir. Örn Bárður hefur sjálfur ekki viljað tjá sig um mál þetta.

 Bréfið til Sverris

 Davíð hefur áður stundað gagnrýnar bréfaskriftir með góðum árangri. Á síðasta ári var gert opinbert bréf sem hann ritaði Sverri Hermannssyni þáverandi Landsbankastjóra í febrúar 1996, eftir að Sverrir hafði hafnað vaxtalækkunarboðskap ríkisstjórnarinnar, Seðlabankans og Þjóðhagsstofnunar og sagt að það væri eins og að "éta óðs manns skít" að fylgja fordæmi Íslandsbanka í þeim efnum.

 Þá skrifaði forsætisráðherra Sverri Hermannssyni bréf, sem hljóðar svo: "Sverrir. Mér finnst þú fara offari. Ég gæti belgt mig út og sagt að þessir snillingar í Landsbankanum hafi tapað 11 þúsund milljónum á síðustu árum og þyrftu því að vaxtapína landið. Þeir tækju ekki eftir því þegar strákur á þeirra snærum týndi fyrir þeim 900 milljónum!! ­ og viðskiptavinum væri vafningalaust sendur reikningur. Þetta mun ég ekki segja, en ef þið lagið ekki þvæluna, sem þið gerðuð í síðasta vaxtaóðagoti, er það endanlegt dæmi þess að þið vitið ekki hvað þið eruð að gera og þá mun ég sjá til þess fyrr en nokkurn grunar að menn komi að bankanum sem viti hvað þeir eru að gera. Ég vil fá svar frá þér ­ annað en skæting í fjölmiðlum ­ strax ­ því ég mun ekki sitja lengur kyrr."

 Strax daginn eftir að þetta bréf var sent lækkaði Landsbanki Íslands vexti sína. Aðspurður um þetta bréf segir Sverrir Hermannsson nú að hann hafi satt að segja orðið hissa þegar hann fékk bréfið. "En ég er hættur að vera hissa fyrir nokkru. Þetta bréf mun hafa verið skrifað í fljótræði og í bræðikasti, en annars hef ég ekki leitað eftir skýringu," segir Sverrir. Aðspurður hvort Davíð hafi ekki orðið ofan á í málinu viðurkennir Sverrir að svo hafi verið. "Það var hart tekist á um vaxtamál og félagar mínir beygðu," segir Sverrir.

 "Ansi tippilsinna"

 En hvað sýnist Sverri þá um bréfið til biskups og brotthvarf Arnar Bárðar frá Kristnihátíðarnefnd? "Ef þetta er vegna skrifa hans í grínstíl í Lesbók Morgunblaðsins eru menn orðnir ansi tippilsinna og orðið nokkuð vandlifað í henni veröldinni," segir Sverrir, sem um leið upplýsir blaðamanninn að tippilsinna þýði ofurviðkvæmur.

 Fræg er bréfasending Davíðs til Heimis Steinssonar þáverandi útvarpsstjóra, en Davíð sendi útvarpsstjóra hvasst bréf í apríl 1993 þegar Heimir hafði framið þann verknað að reka Hrafn sem dagskrárstjóra frá RÚV. Sjálfstæðismenn brugðust hart við og voru ekki lengi að láta Ólaf G. Einarsson, þáverandi menntamálaráðherra, ganga í að ráða Hrafn sem framkvæmdastjóra RÚV.

 Heimir sagðist hafa metið "þetta bréf mikils" og þótt "vænt um að Davíð Oddsson skyldi segja mér hvað honum lá á hjarta vegna þessa máls. Bréfið, sem var skrifað eftir að umrætt mál var um garð gengið, var hins vegar einkabréf og sent mér sem trúnaðarmál, svo ég mun ekki gefa upp efni þess," sagði Heimir á sínum tíma. Ekki þarf að orðlengja það hvors vilji varð ofan á, forsætisráðherrans eða útvarpsstjórans.

 "Glæpur minn..."

 Davíð var ekki löngu síðar sagður hafa komið að málum þegar Arthúr Björgvin Bollason var rekinn úr starfi skipulags-  og dagskrárráðgjafa útvarpsstjóra hjá RÚV fyrir að skrifa forystu bændasamtakanna og lýsa þar yfir að þorri starfsmanna RÚV skammaðist sín fyrir þætti Baldurs Hermannssonar (Í hlekkjum hugarfarsins) um m.a. bændur. Þá sagði Arthúr: "Heimir er skapmaður og hann setti ofan í við mig, en nefndi ekki uppsögn fyrr en á fundi okkar í gær, þegar hann hafði sjálfur verið kallaður á fund Davíðs Oddssonar. Það kom fram hjá útvarpsstjóra að brottrekstrarsökin var að í bréfinu talaði ég um valdníðslu menntamálaráðherra. Glæpur minn var sá að styggja þá sem ekki má styggja." Samkvæmt þessari frásögn skipaði Davíð útvarpsstjóra að reka Arthúr.  Og Arthúr  var látinn fara.

 Enn er óupptalið bréf sem Davíð sendi til að snupra embættismanninn Þórð Ólafsson, þáverandi forstöðumann Bankaeftirlitsins, árið 1993, þegar ríkisstjórnin sleit skyndilega þingfundi og ákvað að setja háar fjárhæðir  í að styrkja Landsbankann. Þetta var gert í án þess að beðið væri eftir niðurstöðum sérstakrar nefndar sem þó var sett á laggirnar til að fjalla um málefni Landsbankans.

 Þórður lýsti því efnislega yfir í Tímanum og DV að þessar aðgerðir væru illa ígrundaðar, klastur og vitleysa. Davíð varð ofsareiður og sendi Þórði bréf eftir að hafa skammað hann í síma. Þórður neitaði að draga gagnrýni sína efnislega til baka, en viðurkenndi að orðalag hefði verið heldur hvatskeytislegt hjá sér. Þórður er nú kominn í stjórnunarstöðu hjá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum. Hann vildi alls ekki tjá sig um mál þetta í samtali við Dag.

 Snemma á forsætisráðherraferli Davíðs, eða sumarið 1991, skammaði hann einnig opinberlega Guðmund Malmquist, forstjóra Byggðastofnunar. Guðmundur hafði gerst sekur um að tala óvarlega í morgunþætti útvarps um afskipti stjórnmálamanna af byggðamálefnum, eftir að Ríkisendurskoðun hafði gefið út skýrslu um stöðu Byggðastofnunar. Davíð brást hart við í fjölmiðlum, en eftir að Guðmundur hafði viðurkennt á sig "misráðið orðalag" og beðið Davíð formlega afsökunar féll málið niður og Guðmundur hélt stól sínum.

 Harðara yfirbragð

 Sagt er að Davíð ráði því sem hann vill í forystu Sjálfstæðisflokksins. Það var þó ekki alltaf þannig. Þegar Davíð hafði velt Þorsteini Pálssyni úr formannsstól (með 53% atkvæða gegn 47%), leitt flokkinn til sigurs í þingkosningum 1991 og myndað ríkisstjórn á fjórum dögum, fékk hann ekki alveg öllu ráðið í þingflokknum. Þá vildi Davíð til dæmis fá Björn Bjarnason, sem formann utanríkismálanefndar, en í atkvæðagreiðslu tók þingflokkurinn völdin af honum og Eyjólfur Konráð Jónsson var valinn með 15 atkvæðum gegn 11. "Þetta kemur hægt og rólega. Við erum að vinna í þingflokknum," var haft eftir "Davíðsmanni" þegar þetta hafði gerst. Og sú vinna bar skjótt árangur í þægari þingflokki.

 Reyndar má segja að spá Þorsteins Pálssonar frá þessum tíma hafi ræst. Eftir að hann féll fyrir Davíð í formannskjörinu sagði Þorsteinn opinberlega "að vinnubrögð í kringum framboð Davíðs" væru þess eðlis að niðurstaða formannskjörs hlyti að túlkast sem ósk landsfundarins "um harðara yfirbragð á Sjálfstæðisflokknum en áður"."

 

Davíð segir ekki af sér

Í djúpköfun með áttavita

Það er opinberlega viðurkennt að fjölmiðlar gegni gríðarlega mikilvægu hlutverki í hinni lýðræðislegu umræðu. Sömuleiðis er það skjalfest opinber stefna að fjölmiðlar eigi að vera virkir við að veita stjórnvöldum, stórfyrirtækjum og öðrum aðhald með gagnrýninni umfjöllun - með því að spyrja gagnrýninna spurninga, leita upplýsinga og staðfestinga og færa þær upplýsingar fram til almennings.

Á Íslandi hefur "djúpköfun" í blaða- og fréttamennsku þó aldeilis ekki notið forgangs hjá fjölmiðlaeigendum og þeir hinir sömu almennt og yfirleitt boðið blaða- og fréttamönnum upp á vinnuálag, tímaþröng og beina og óbeina ritskoðun. Blaða- og fréttamenn hafa þrátt fyrir þetta oft gert góða hluti og Kompás-menn ekki síst (á sumum sviðum hið minnsta).

Niðurlagning Kompáss-þáttanna var hrikaleg ákvörðun Ara Edwald, Jóns Ásgeirs og félaga. En rímar út af fyrir sig við stefnu sjónvarpsstöðvar þar sem afþreyingin er númer eitt, tvö og þrjú. Fréttir og fréttaskýringar hafa fengið að hanga í fjórða sætinu, en hafa nú verið settar enn neðar og má allt eins telja líklegt að fréttir Stöðvar tvö séu jafnframt í niðurskurðarsigtinu.

Ég er ánægður með það sem Jóhannes og félagar í Kompási lýsa yfir, að þeir ætli að halda áfram með þáttinn, þótt þeir fái ekki að halda nafni þáttarins. Ekki kemur fram HVAR þeir ætla að halda áfram með þáttinn; kannski á Skjá einum, kannski ÍNN, hvað sem því líður er nú tilefni sem aldrei fyrr til gagnrýninnar djúpköfunar. Nú með meiri áherslu á að afhjúpa leyndardóma viðskiptalífsins (þótt það kunni að bitna á áherslunni á barnaníðinga um sinn). Og nú án sjálfsritskoðunar í ljósi eignarhaldsins á fjölmiðlinum þar sem þættirnir voru sýndir...

Fá ekki að nota Kompásnafnið

Tvö ár frá Breiðavíkur-sprengjunni

Nú eru liðin 2 ár frá því að Kastljós og DV vörpuðu sannkallaðri samfélagslegri sprengju inn í þá tiltölulega slétta og fellda tilveru okkar á Íslandi. Miðaldra karlmenn stigu fram úr skuggaveröldum sínum og sögðu frá því hvernig skilningsvana opinber yfirvöld stóðu að því að berja þá og svívirða sem börn og unglinga hálfri öld fyrr.

"Breiðavíkurdrengirnir" áunnu sér aðdáun samlanda sinna. Umfjöllunin um þá leiddi til blaðamannaverðlauna. Rannsóknarnefnd var sett á laggirnar og heit strengd. Sanngirnisbótum var lofað.

Og hvað hefur þá gerst? Svo gott sem ekki neitt. Fyrri ríkisstjórn lagði fram frumvarp um að borga drengjunum um það bil flatskjár-virði af bótum og kannski rúmlega það ef þeir gætu sannfært geðlækna nógu vel um skaða sinn. Með miklum gráti og ógurlegum gnístri tanna mætti hífa sanngirnisbæturnar upp í bíl-virði.

Ofbeldinu hafði sum sé ekki linnt. Spurning með næstu ríkisstjórn.

Prófkjör og persónukjör

Við val stjórnmálaflokka á því, hvaða fólk skuli raðast á framboðslista sína, er hægt að viðhafa ýmsar aðferðir, en sú lélegasta er að fela uppstillingarnefnd á vegum valdakjarnans hlutverkið. Ýmsir gallar fylgja lýðræðislegri leiðum, eins og opnum, hálfopnum og lokuðum prófkjörum, en þá galla má halda í skefjum með (leik)reglum. Í því andrúmslofti sem nú ríkir hljóta stjórnmálaflokkarnir að hafa lýðræðisástina í forgrunni.

Sjálfstæðisflokkurinn í Reykjavík hefur nú ákveðið að viðhafa prófkjör við val á lista fyrir næstu kosningar. Þátttaka í prófkjörinu er "heimil öllum fullgildum meðlimum sjálfstæðisfélaganna í kjördæminu sem þar eru búsettir og náð hafa 16 ára aldri prófkjörs­dagana". Einnig þeim "stuðningsmönnum Sjálfstæðisflokksins, sem eiga munu kosningarrétt í kjördæminu við kosningarnar og undirritað hafa inntökubeiðni í sjálfstæðisfélag í kjördæminu fyrir lok kjörfundar". Þetta skilgreinist sem lokað prófkjör (bara fyrir skráða flokksmenn), en er að mínu viti algert lágmark.

Vitaskuld blasir við að í prófkjörum kunna þeir að standa betur að vísi sem rúmt auraráð hafa og góð tengsl inn í t.d. íþróttafélög og slíkt. En það standa alltaf einhverjir betur að vígi en aðrir og erfitt að eiga við það, utan að setja þá strangar reglur um peningastyrki og auglýsingaaustur.  En ávallt og einkum nú ætti það að vera, ef eitthvað er, fráfæling að horfa upp á frambjóðanda í prófkjöri eyða áberandi meiri pening í baráttu sína en aðrir frambjóðendur. Það sem virkar vel á suma virkar illa á aðra.

Það eru gallar á öllum kerfum. Lýðræðislegast væri auðvitað að kjósendur hefðu aukið val í sjálfum kosningunum; fengju þar að raða fólki á þeim lista sem þeir haka við. Jafnvel velja af mismunandi listum. En augljós "galli" fylgir þessu: Þá væru ekki bara flokkar að slást um atkvæði kjósenda, heldur flokksfólk innbyrðis að slást á sama tíma. Kjóstu minn flokk, en þar af kjóstu mig en ekki X samflokksmann minn. En slíka galla má líka yfirstíga í þágu aukins lýðræðis.

Ég bíð spenntur eftir ákvörðunum fleiri flokka um hvernig þeir ætla að ákveða framboðslista sína.

Prófkjör um miðjan mars

Ofdekraður auðmaður frá síðustu öld

Það er kannski ástæða til að bjóða Kjartan Gunnarsson fyrrum framkvæmdastjóra Sjálfstæðisflokksins velkominn í 21. öldina? Hann segir: „Í stjórnmálaumræðum tuttugustu aldarinnar hafði hugtakið „hreinsanir“ ávallt skýra og afmarkaða merkingu sem enginn heiðvirður maður vill láta kenna sig við". Það er rétt að undirstrika við Kjartan að HANS HUGARHEIMUR er ekki lengur við líði.

Ég neita að leyfa helbláum "komma"höturum að eigna sér einkaskilgreiningu á orðinu "hreinsanir" og ætla öðrum að notast við hana og enga aðra. 

Orðið "hreinsanir" var vissulega misnotað á 20. öldinni, þegar bæði kommúistar í austri og hægriöfgamenn í vestri stóðu að pólitískum "hreinsunum" - og viðmiðunin var oftar en ekki pólitískur og persónulegur geðþótti.

Þegar í dag er á Íslandi talað um "hreinsanir" í stofnunum er átt við að skipta út óhæfum og vanhæfum einstaklingum, sem eiga stóran hlut í því að hafa komið þjóðinni á kaldan klaka og skellt hafa framtíðarkynslóðum okkar í ömurlegan skuldaklafa. Skipta út mönnum sem ekki njóta trausts og eiga sannarlega að vera gera eitthvað annað. Eiga ekki lengur að starfa fyrir þessa þjóð í ábyrgðarmiklum embættum.

Kjartan Gunnarsson, ofdekraður auðmaður, stjórnarmaður í Landsbanka Björgólfanna, ætti að koma sér í 21. öldina hið bráðasta.

Pólitískar hreinsanir og ofsóknir

Með eða á móti Evrópusambandsaðild?

Geysilega margir tala um aðild og ekki aðild að Evrópusambandinu og þar af eru mjög margir búnir að mynda sér einarða afstöðu um, eftir atvikum, blessun eða bölvun aðildar. Ég er hins vegar einn af þeim sem hafa ekki getað tekið slíka einarða afstöðu og ástæðan fyrir því er einföld: Ég hef ekkert í höndunum til að vega það og meta hvort kostirnir yrðu fleiri eða færri en gallarnir.

Mín grundvallarviðmiðun fyrir aðild er að almenningur, alþýða þessa lands, myndi ótvírætt koma áberandi betur út innan ESB en utan. Í því sambandi er gjarnan talað um t.d. lægri vexti og lægra vöruverð. Á móti er talað um afsal á fullveldi og ekki síst yfirráðum yfir auðlindum þjóðarinnar, svo sem fisknum og orkunni. Ég vil vitaskuld ekki að Brussel ráði þar öllu og við engu. En ég veit að óbreyttu EKKERT um það hvort slíkt yrði reyndin. Ég hef enga samnings-skilmála til að skoða. Ég veit ekki hvað okkur kann að bjóðast.

Ég hef tekið eftir því, talandi um almenning eða alþýðu þessa lands, að geysilegur munur er á afstöðu stærstu samtaka launafólks hér á landi. ASÍ virðist eindregið fylgjandi aðild. BSRB virðist eindregið leggjast gegn aðild. Ég veit ekki gjörla á hverju þessi munur byggist. Sjálfsagt er hægt að kafa ofan í vefsíður og samþykktir þessara samtaka til að komast nær svari, en það hef ég ekki lagt á mig ennþá. Veit þó að fyrir mér er svarið ekki augljóst, einfalt og skýrlega fram sett.

Forsætisráðherra hefur nú sent að mér skilst ótal aðilum bréf með fjórum spurningum, sem Evrópunefnd ráðuneytisins tók saman og samþykkti:

 1. Hvaða áhrif teljið þið að ESB aðild myndi hafa áhrif á hagsmuni ykkar fyrirtækis / starfsgreinar / stéttar / samtaka?

2.  Hvaða hluti regluverks ESB teljið þið að hefði jákvæð áhrif?

3.  Hvaða hluti regluverks ESB teljið þið að hefði neikvæð áhrif?

4.  Hefur þú/þið tekið afstöðu til aðildar Íslands að Evrópusambandinu? Ef svo er, hver er hún?

 Ég hefði viljað sjá fleiri spurningar, en það er annað mál. Og hvað sem því líður verður fróðlegt að sjá og bera saman svör lykilstofnana/samtaka í samfélaginu.

Hitt er annað mál að hvað sem ESB líður þá hafna ég þjóðernis-tilfinningarökum fyrir því að halda í þessa liðónýtu og jafnvel stórskaðlegu krónu.

Olli Rehn stendur fast á sínu

Baugur glímir við draug

 Það var skuggalegt að hlusta á viðtal RÚV við Jón Ásgeir Jóhannesson forstjóra Baugs og útrásar-auðjöfur í hádeginu í dag; hafa þar eftir ónafngreindum heimildarmanni úr innsta hring Sjálfstæðisflokksins, að Davíð Oddsson hefði gert það að skilyrði fyrir brotthvarfi sínu úr stól seðlabankastjóra að "Baugur færi fyrst".

Maður er næstum því orðinn vanur stríðinu milli Jóns Ásgeirs og Davíðs og ætti því ekki að kippa sér upp við svona ávirðingar, en tímasetning atburða, svo sem kröfu skilanefndar Landsbankans um greiðslustöðvun, er með þeim hætti að manni stendur ekki á sama. 

Það gefur augaleið að það er út í hött, ef rétt er, að ákvörðun bankans, hugsanleg afleiðing meintrar kröfu Davíðs, setji í uppnám "50 þúsund störf í Bretlandi" og færi "hrægömmum" eignir Baugs ytra fyrir lítið. Ef notabene nokkuð er að marka orð Jóns Ásgeirs yfirleitt.

Jón Ásgeir mun aldrei get sannað fullyrðingu sína upp úr heimildarmanni í "innsta hring" Sjálfstæðisflokksins, nema sá hinn sami staðfesti þetta eða að auðjöfurinn hafi tekið símtalið upp. Að því leyti verður að afskrifa þessi ummæli. En skelfilega væri þægilegt ef Davíð stæði bara upp eins og maður og færi frá.

Ella er lítið að marka ásakanir Sjálfstæðismanna um hatur og heift af hálfu Samfylkingarinnar. Það getur nefnilega ekki talist neitt nema hatur, heift og hefnd að sitja áfram, enda snýst brotthvarf Davíðs ekki (lengur) um Samfylkinguna; þetta snýst um traust og trúverðugleika og þá ekki síst gagnvart erlendum lykilstofnunum.

Jón Ásgeir má gjarnan hverfa með öllu til Bretlands og það skilyrðislaust.

Baugur í greiðslustöðvun